دواپس؛ ارائه نرم‌افزار، با دغدغه و مسئولیت‌پذیری مشترک

مقدمه

دواپس تلاش می‌کند توسعه (Development) و عملیات (Operations) را با یکدیگر ترکیب کند که با این کار مسئولیت تولید، پیاده‌سازی و کسب درآمد از بخش مرتبط به مشتری نرم‌افزار، بر عهده یک گروه خواهد بود. به عبارتی، مهندس دواپس فردی است که چرخه‌ی توسعه‌ی نرم‌افزار را می‌فهمد و با کمک ابزارها و فرآیندهای مهندسی نرم‌افزار، سعی می‌کند چالش‌های عملیاتی تکراری را برطرف کند.

همکاری

دواپس محیطی را فراهم می کند که تیم های مختلف برای دستیابی به اهداف مشترک سازمانی با یکدیگر همکاری کنند. شرکت های بزرگ می توانند از ابزارهای مختلفی برای انجام این کار استفاده کنند. دواپس با تفکیک در بین تیم های Dev / Ops / QA همکاری را تسهیل می کند و آنها را ترغیب می کند تا در جهت دستیابی به یک هدف واحد همکاری کنند: ایجاد ارزش بیشتر برای سازمان ، که در نهایت به ارائه ارزش بیشتر به مشتریان کمک می کند.

مطمئن باشید همکاری مشترک سختی های کار خود را دارد. افراد فقط به این مسئله اهمیت نمی دهند که تیم آنها چگونه می تواند وظایف خود را به نحو احسن انجام دهد، بخاطر اینکه همه افراد پاسخگوی محصول نهایی هستند. این افراد بخش های مختلف را تشویق می کنند تا با هم زمینه های پیشرفت یک محصول را بر اساس workflow محصول ایجاد کنند. یک فرایند برد-برد برای کسب و کار و کارمندان سازمان است.

سرعت

یکی از مزایای ذاتی دواپس این است كه سرعت عملكرد كسب و كار را تسریع می کند.

هر چه سریعتر نرم افزار را منتشر کنید، سریعتر می توانید ارزش تجاری ویژگی های جدید محصول را تجربه کنید. آزمایش یک محصول جدید زمان زیادی را صرف می کند. دواپس از طریق نرم افزار های تست خودکار و ادغام خودکار به این فرایند ها سرعت می بخشد.

دواپس به توسعه دهندگان کمک می کند تا تمرکز خود را در تمام چرخه بروزرسانی ها و رفع اشکالات محصول حفظ نمایند. با این کار زمان نظارت، تعیین و رفع اشکالات کاهش می یابد و این باعث تسریع توسعه می‌شود. همچنین می توانید در دواپس از Value Stream Mapping استفاده کنید که به شما کمک می کند تا bottleneck ها و فرآیندهای غیر ضروری را شناسایی و برای رفع آن در سریعترین زمان ممکن اقدام کنید.

نوآوری

برای بیشتر افراد، دواپس فقط ممکن است به معنای سریعتر انجام دادن کارها با کاهش هزینه باشد. اما، یک مزیت بالینی دیگری دارد که غالباً نادیده گرفته می شود – نوآوری در تجارت. اغلب اوقات نوآوری با تغییر یک فرآیند یا سیستم موجود، ساختن مراحل جدید یا معرفی جایگزین بهتری برای یک فرایند قدیمی انجام می شود. اغلب اوقات نوآوری با ساختن مراحل جدید یا معرفی جایگزین بهتری برای یک فرایند قدیمی انجام می شود.

دواپس کلید باز کردن قفل نوآوری در توسعه نرم افزار را دارد. دواپس به شما امکان می دهد محصولات نرم افزاری خود را به سرعت ارائه کنید. تحویل سریع نرم افزار، وقت و فکر برنامه نویسان را آزاد می کند، بنابراین می توانند آن را صرف آزمایش ویژگی جدید یا بهبود اثربخشی موارد موجود کنند.

نوآوری به طور معمول ناشی از دیدگاه های مختلف و تفسیر ایده های مختلف از یکدیگر است. دواپس چنین محیطی را ایجاد می کند که برنامه نویسان به مجموعه ای از دستورالعمل های انعطاف پذیر محدود نمی شوند. این بدان معنی است که دامنه هر پروژه معین تا زمانی که نتایج نهایی برآورده شود ، همیشه برای نوآوری باز است. به عنوان مثال ، ایده ای که یکی از کارمندان برای یک برنامه کاربردی توسعه می دهد ممکن است با آن محصول خاص امکان پذیر نباشد ، اما با یک برنامه دیگر کار بزرگی انجام دهد. محصول جانبی این کار مشترک ، ایده پردازی و آزمایش سریع است که دواپس به نوآوری تبدیل می کند.

رضایت مشتری

رضایت مشتری یکی از مواردی است که می تواند باعث ایجاد یا خراب کردن تجارت شما شود. پیشرفت کسب و کار بسیار مهم است زیرا جذب مشتریان جدید چند برابر گران تر از نگه داشتن مشتریان موجود از طریق افزایش رضایت مشتری است. خوشبختانه یکی از مهمترین مزایای دواپس، افزایش رضایت مشتری است.

بازخورد یکی از مؤلفه های مهم دواپس است. در بیشتر موارد توسعه نرم افزار سازمانی، بازخورد کاربران نهایی (به طور معمول مشتریان ) امکان پیشرفت ساخت برنامه در مراحل مختلف را می دهد و تغییرات مورد نظر را پیشنهاد می‌دهد. بازخورد به طور کلی پویاست و مشتریان شما از اینکه در انتظار محصولات شما باشند متنفرند و هر چه مدت بیشتر منتظر بمانند ، تأثیر منفی ناشی از آن بدتر خواهد شد. همانطور که در ابتدا گفته شد ، دواپس تحویل نرم افزار را تسریع می کند، این امر به طور مستقیم تاثیر مثبتی بر رضایت مشتری خواهد گذاشت. همچنین از آنجا که دواپس جنبه های مختلف گردش کار را ساده تر می کند، می توانید محصولات خود را با هزینه کمتری در مقایسه با رقیبی که دواپس انجام نمی دهد ، ارائه دهید.

چابکی

چابکی قابلیت های پیشرفته مختلفی را در بر می گیرد. دواپس تمام جنبه هایی را که عموماً به عنوان زیر مجموعه های چابکی در نظر گرفته می شوند را نشان می دهد، بنابراین تجارتها را قادر می سازد که چابک تر باشند. همچنین امکان مدیریت ویژگی ها و شرایط مورد نیاز برای چندین برنامه کاربردی که در سیستم عامل های مختلف در حال اجرا هستند را ممکن می سازد. علاوه بر این، دواپس نحوه عملکرد مدیریت تغییر را بهبود می بخشد.

اما هنگام استفاده از ابزارهای مختلف در بین تیم ها با چالش هایی روبرو خواهید شد که دواپس می تواند به شما کمک کند تا این چالش ها را حل کنید.

کیفیت و قابلیت اطمینان

کیفیت نرم افزار به دلایل واضحی مهم است و دواپس می تواند به شما در به حداکثر رساندن این کیفیت کمک کند. دواپس نحوه عملکرد سازمانها را برای آزمایش نرم افزارهای سنتی خود تغییر می دهد. این تست یک جزء مهم در Software Development Life Cycle (SDLC) است و مسئولیت آن بر عهده‌ی همه مهندسین درگیر می باشد. می توانید کیفیت نرم افزار را با فهمیدن راه هایی برای Test های موثر جنبه های مختلف نرم افزار تولید شده افزایش دهید.

قابلیت اطمینان سرویس یکی دیگر از روشهای مهم دستیابی به روش دواپس است. قابلیت اطمینان به سادگی توانایی یک سیستم برای عملکرد یکپارچه در محدودیت های محیطی خود است. اتخاذ دواپس قابلیت اطمینان سرویس را بهبود می بخشد ، زیرا دسترسی و اتصال سرویس های مورد نیاز برای اجرای صحیح یک تجارت را بهبود می بخشد.

امنیت

یکی دیگر از مزایایی که یک استراتژی خوب دواپس به ارمغان می آورد ، تقویت امنیت است.

مطمئناً، شما باید محصولات خود را با سرعت ارائه کنید تا بتوانید تجارت خود را با موفقیت اداره کنید. اما ، همواره میزان جرایم سایبری رو به افزایش بوده است. بنابراین، چگونه خود را برای مقابله با آن مجهز می کنید؟ اینجاست که DevSecOps می آید و از جنبه امنیتی برنامه های شما مراقبت می کند.

اما DevSecOps چی هست؟

اجزای اصلی توسعه و عملیات دواپس را گسترش می دهد و امنیت را به عنوان یک جزء جداگانه در pipeline معرفی می کند. اصل DevSecOps این است که همه – و نه فقط تیم های امنیتی – مسئولیت امنیت را بر عهده دارند. DevSecOps به کاهش هزینه کمک می کند. با استفاده از آن ، شما می توانید مسائل امنیتی را در مراحل اولیه توسعه ردیابی و کشف کنید.

مزیت رقابتی

این گفته “every business is a software business” در این عصر غیرقابل انکار است و رونق اخیر شرکتهای نرم افزاری این بیانیه را تایید می کند. هر سازمان باید به اندازه کافی توانایی داشته باشد تا اطمینان حاصل کند که موج رقابت نمی تواند آنها را از بین ببرد. اجرای دواپس می تواند برترین مزیت در ارائه این مزیت رقابتی باشد. مهمترین فاکتورهای تمایز که به یک تجارت در رقابت کمک می کند انتشار سریعتر نرم افزار ، ویژگی های با کیفیت بالا ، ادغام بازخورد مداوم است.

کاهش هزینه ها

به احتمال زیاد، بزرگترین مزیت استراتژی دواپس از دیدگاه کسب و کار، افزایش سودآوری است. جالب است که، روش های مختلفی وجود دارد که از طریق آنها دواپس می تواند هزینه های متحمل شده در یک تجارت را کاهش دهد – مستقیم یا غیرمستقیم.

هزینه‌ی خرابی‌ها

در دسترس نبودن شبکه می تواند فاجعه بار باشد. شرکت ها برای خرابی شبکه میلیون ها تومان پرداخت می کنند. چه چیزی بدتر از دست دادن پول در یک تجارت است؟ از دست دادن پول و مشتری.

امروزه در IT ، نباید به راحتی دچار اختلال مکرر در شبکه شوید. این روزها تعداد ارائه دهنده های خدمات اینترنت متنوعی در دسترس هستند که همزمان میتوان از چند سرویس استفاده کرد.

دواپس با آزمایش خودکار و ادغام مداوم (CI) و شیوه های تحویل مداوم (CD) ، می تواند به توسعه دهندگان کمک کند تا کدهای کارآمد تری تولید کنند و همچنین به سرعت اشکالات را شناسایی و رفع کنند. ابزارهای نظارت بر عملکرد برنامه (APM) می توانند دید عمیق را برای همه ذینفعان ارائه دهد، زیرا می توانند تغییرات را بطور مداوم رصد و پیگیری کنند. یکی دیگر از ویژگی های اصلی ابزارهای APM قابلیت ردیابی است که باعث می شود اطلاعات دقیق درباره آنچه در کد شما اتفاق می افتد و چگونگی تأثیر آن بر کاربران نهایی است. زیرساخت های مبتنی بر ابر می توانند در مدیریت زیرساخت های شما بسیار مفید باشند.

هزینه های انتشار نرم افزار

مدیریت نسخه های نرم افزاری سازمان می تواند پیچیده و گران قیمت باشد – به خصوص وقتی که با تعداد زیادی نسخه همزمان کار می کنید. دواپس با خودکار کردن pipeline انتشار، شما را قادر می سازد سریعتر نرم افزار خود را منتشر کنید. همچنین نیروی انسانی مورد نیاز این فرآیند را کاهش می دهد و هزینه های انتشار نرم افزار را به میزان قابل توجهی کاهش می دهد.

دیگر هزینه ها

علاوه بر این ، پذیرش خدمات خرد در محیط دواپس ایده ای عالی است. برنامه های میکروسرویس بر روی کد مدولار ساخته شده اند که بهترین روش دواپس است که منجر به افزایش خاصیت ارتجاعی می شود ، و این باعث می شود که برنامه های شما به بارهای مختلف کار را چگونه پاسخ دهند. این موضوع به شما کمک می کند تا هزینه های زیرساخت خود را به مقدار زیادی کاهش دهید. دواپس همچنین سرعت شما را با استفاده از بازخورد مشتری در تولید سرعت می بخشد.

۶ مرحله برای رسیدن به موفقیت

۱- برای یک تغییر فرهنگی آماده شوید

دواپس فرآیندها و ابزارها را با هم ادغام می کند تا یک سازمان را به یک نهاد واحد تبدیل کند. بزرگترین چالش پیش روی دواپس تغییر فرهنگ سازمانی، معرفی و پیاده سازی رویه های جدید است. فرآیند دواپس در شرکتی موفق است که تغییرات از بالاترین سطح مدیریتی شروع و به کارمندان سطح پایین می‌رسد.

موثرترین الگو، الگوی تشویقی و پاداش دادن به تیم ها برای ارائه تجربه بهتر مشتری و در عین حال هرگونه خرابی به عنوان ارزان ترین هزینه برای سازمان است.

۲ – ایجاد بستر ادغام و تحویل مداوم (CI/CD)

در اینجا مسئله اصلی تهیه اطلاعات دقیق و به روز از محیط محصول (production) است که در اختیار توسعه دهندگان قرار میگیرد تا آنها بتوانند برنامه ریزی مناسبی برای deployment داشته باشند.

این موضوع تضمین میکند که توسعه دهندگان می توانند روی “build and run” تمرکز کنند که در آن توسعه دهنده ای که یک محصول یا سرویس را تولید میکند مالک آن محصول یا سرویس میباشد.

تیم دواپس تمام service life cycle، از الزامات و برنامه ریزی ، استقرار و نگهداری را کنترل خواهد کرد. این تیم با آگاهی عمیق در مورد سیستم عامل و زیرساخت، عیب یابی مشکلات و اشکال زدایی را نیز بر عهده خواهد داشت ( وظایفی که به طور سنتی بر عهده‌ی Operation بود). در اینجا نکته اصلی ایجاد pipeline خودکار deployment است که در آن deployment یک اسکریپت کاملاً خودکار است که در هر محیطی طی چند دقیقه اتفاق می افتد. deployment pipeline باید ادغام مداوم ، توسعه مداوم ، آزمایش مداوم و استقرار مداوم را در یک نهاد واحد ادغام کند. (CI > CD > CT > CD)

نحوه عملکرد آن به صورت زیر است:

• تغییر کد و انتقال آن به یک سیستم کنترل منبع (source control) باعث ایجاد فرآیند ساخت در build server می‌شود.
• این فرآیند کد را گردآوری می کند و artifacts لازم برای deployment را در بسته های قابل استقرار جمع می کند.
• سپس تست های خودکار روی این بسته ها انجام می شود تا کیفیت کد حفظ شود و کد مطابق انتظار انجام شود.
• برنامه به یک محیط آزمایش deploy می شود که به عنوان مثال توسط یک تیم کنترل کیفیت قابل بازرسی است.
• سرانجام، پس از تأیید برنامه، همان نسخه را می توان منتشر کرد.

۳ – یک محیط آزمایش مداوم ایجاد کنید

هر چه سریعتر در مورد تغییرات بازخورد دریافت کنید، کیفیت نرم افزار شما بهتر خواهد بود. در فرآیند آبشار سنتی کد کامل، از development به محیط آزمایش منتقل می شود و در صورت گذراندن آزمون با موفقیت به production منتقل می شود. اگر آزمایش موفق نباشد، کد برای ویرایش به توسعه ارسال می شود. این کار زمان بیشتری می برد. با استفاده از دواپس، آزمایش به بخشی جدایی ناپذیر از توسعه تبدیل می شود و پرسنل QA بخشی از عملکرد متقابل تیم دواپس میشوند. آزمایش، چه دستی و چه خودکار ، بطور مداوم در طول delivery pipeline انجام می شود.

بهترین روش های آزمایش مداوم شامل موارد زیر است:

• مراحل تست خودکار را تا حد ممکن انجام دهید (آزمایش دستی در قسمت های خاص مانند آزمایش قابلیت استفاده و آزمایش اکتشافی لازم است).
• مجموعه‌ی تست های سلسله مراتبی، آسان و سریع (به عنوان مثال ، توسعه دهندگان می توانند سریعاً unit tests را قبل از commit انجام دهند، در حالی که تست های integration را می توان در build servers اجرا کرد).
• بررسی لاگ ها
• تست مکرر
• حتما روش های QA را اضافه کنید

۴- ایجاد یک سیستم استقرار مداوم

استقرار مداوم، تحویل مداوم را گسترش می دهد. هر build که با موفقیت از یک چرخه کامل آزمایش عبور کند به طور خودکار deploy (استقرار) می شود. این امر نیاز به مداخله انسان را برای تصمیم گیری در مورد deploy و زمان آن از بین می برد. از آنجا که تایید دستی قبل از deploy کد وجود ندارد ، استقرار مداوم می تواند کمی ترسناک به نظر برسد. وقتی delivery pipeline خوبی طراحی کرده باشید نیازی نیست نگران از دست دادن کنترل روی production شوید.

توسعه دهندگان شما باید اطمینان حاصل کنند که کدی که می نویسند به خوبی طراحی شده است و QA باید مجموعه آزمایش هایی را ایجاد کند که همیشه به روز باشد. هنگامی که delivery pipeline شما به درستی طراحی شده باشد ، سیستم بطور خودکار تصمیم می گیرد که چه موقع به مخزن commit شود، چه چیزی و چه موقع برای production و غیره release شود. deployment مداوم باید با نظارت و بازخورد مداوم تقویت شود.

۵- استقرار آبی / سبز

برای کاهش خرابی و کاهش خطرات ، سازمانها می توانند آنچه را که به عنوان deployment آبی و سبز شناخته می شود، در نظر بگیرند. در این روش ، هنگامی که تغییر ایجاد شده و deployment جدید (آبی) ایجاد می شود، به موازات روش قدیمی (سبز) deploy می شود. هر دو deployment کنار هم قرار دارند و در ابتدا مقدار کمی از ترافیک به سمت آبی هدایت می شود. در صورت موفقیت آمیز ، بقیه ترافیک به آرامی به محل آبی هدایت می شود و سبز به تدریج از بین می رود. در صورت عدم موفقیت، ترافیک به سبز باز می گردد و رنگ آبی حذف می شود. این امکان را برای شما فراهم می کند که بدون ایجاد خرابی سیستم ، بین محیط های استقرار جابجا شوید.

۶- به طور مداوم عملکرد را رصد کنید

در یک محیط خودکار ، نظارت بر عملکرد مهم است و ابزارهای مختلفی برای کمک به آنها وجود دارد. قبل از انتخاب ابزارهای خود ، باید معیارهای کلیدی مورد نظر برای نظارت را شناسایی کنید. با توجه به اینکه صدها سرویس و رویه در سیستم خود خواهید داشت ، نمی توانید همه چیز را رصد کنید. در عوض ، روی پنج مقوله مهم زیر تمرکز کنید:

1. چرخه توسعه Development cycles: برای درک این موضوع که pipeline deployment خودکار چگونه است، بررسی کنید که چند بار کد در حال تغییر است، چه ویژگی‌هایی در آن گنجانده شده است، چند اشکال شناسایی شده و برطرف می شوند و غیره.
2. استقرار Deployments: زمانی که یک استقرار خودکار انجام نشد، ابزاری را میخواهید که به تیم مشخص شده هشدار دهد. بیشتر سرورهای ادغام پیوسته دارای ویژگی های اعلان هستند که در صورت عدم موفقیت در کار یا ساخت، به کارمندان مشخص شده هشدار می دهند.
3. آسیب پذیری Vulnerabilities: با تغییر کد به سمت production، آسیب پذیری ها باید بطور خودکار کنترل شوند. از آسیب پذیری های شناخته شده یا آسیب پذیری های ناشناخته که نتیجه اقدامات ناامن است، باید یک سیستم برای شناسایی و کاهش آنها داشته باشید.
4. سلامتی سرور Server health: نظارت بر سرور در هر نوع زیرساختی ضروری است. توافقات عملکرد و سطح سرویس (SLA) سیستم به سلامتی سرور بستگی دارد. ابزارهای مختلفی برای انجام این کار وجود دارد. به همین ترتیب ، شما باید نظارت بر زیرساخت ها را نیز انجام دهید.
5. عملکرد برنامه Application performance: برای شناسایی موارد کلیدی مانند عملکرد برنامه ها، نظارت بر فعالیت های برنامه ابزارهای مختلفی وجود دارد.

همچنین اگر می خواهید log مربوط به برنامه را تجزیه و تحلیل کنید ابزارهای Log monitoring مقادیر زیادی از داده ها را از منابع مختلف جمع آوری کرده و آنها را در یک پایگاه داده متمرکز می کنند. نظارت بر فعالیت کاربر نیز مهم است. با به دست آوردن بینش در مورد استفاده از منابع و الگوهای رفتاری کاربر، می توانید ضمن معرفی ویژگی های جدید یا بهبود عملکرد، زیرساخت ها را مرتب سازی کنید.همچنین باید به انطباق مقررات بپردازید. علاوه بر طراحی و اجرای سیاست های امنیتی قوی ، شما باید سیستمی را نیز برای نظارت بر ممیزی های ناکام یا تنظیمات نادرست امنیتی داشته باشید.

اگرچه موفقیت دواپس تا حد زیادی به تغییر اساسی فرهنگ بستگی دارد اما ابزارها هنوز هم مهم هستند. در اینجا لیستی مختصر از برخی از ابزارهایی که بطور معمول در محیط دواپس مورد استفاده قرار می گیرند آورده شده است:

Source code repository: Git, CloudForce, TFS, Subversion

Build server: SonarQube, Jenkins, Artifactory

Configuration management: Puppet, Ansible, Salt, Chef

Test automation: Selenium, Water

Virtual infrastructure: Amazon Web Services, Microsoft Azure, VMware vCloud